Oververhitting kan hitte-uitputting of – erger – een hitteberoerte tot gevolg hebben. Hitte-uitputting (zonnesteek) is een vorm van uitputting door vocht- en/of zoutverlies, waarbij het lichaam meer warmte vasthoudt dan het kwijtraakt. Hitte-uitputting geeft een griepachtig beeld. Het slachtoffer zweet erg en heeft een koele huid. Hitte-uitputting kan overgaan in een hitteberoerte. Een hitteberoerte ontstaat bij grote fysieke inspanning of te grote blootstelling aan hitte, waarbij de temperatuurregulatie van het lichaam faalt en transpireren niet meer helpt of zelfs volledig stopt. Dit is levensbedreigend!

Preventie

Zorg dat je voldoende drinkt (liever geen koffie) om oververhitting te voorkomen. Op hete dagen kan je lichaam twee liter vocht per uur verliezen! Bij inspanning tot 90 minuten is (extra) water prima, bij inspanning vanaf 90 minuten (of 60 minuten als het warm is) kun je beter isotone sportdranken drinken. Deze dranken vullen de mineralen aan welke je verliest tijdens het zweten. Neem niet te veel drinken vooraf, want hier kun je misselijk van worden of darmklachten krijgen. Voor meer info over drinken tijdens inspanning, klik hier

Draag lichtgekleurde katoenen kleding om de hitte te reflecteren. Katoen absorbeert zweet en als dat verdampt koelt het lichaam af. Draag een zonnebril en een pet om je gezicht tegen de zon te beschermen.

Tip van sloeproeier Merijn De Haas 

(diverse keren met 35+°C en weinig wind lange roeitochten gemaakt): neem een aantal handdoeken mee, dompel ze in het water en leg ze tijdens een training/race naast je neer op je doft, eventueel een kleine natte handdoek in je nek. Vet je oksels in met vaseline want je shirt wordt nat en kan dan gaan schuren. Gebruik waterproof zonnebrand. Na de wedstrijd handdoek weer in het water dompelen en geheel over je hoofd doen.

Een bekwame stuur neemt zelf extra voorraad water mee, en ziet erop toe dat de roeiers ook extra water meenemen. Veder houdt een bekwame stuur de roeiers goed in de gaten en neemt bijtijds maatregelen, want oververhitting kan snel ontstaan bij warm weer! Bij constateren van verschijnselen direct in actie komen en de training/ wedstrijd afbreken! 

Herkenning

Iemand met hitte-uitputting transpireert en krijgt een bleek uiterlijk. Hij heeft een normale temperatuur, voelt zich vaak duizelig en loom, heeft geen eetlust en hoofdpijn. In extreme gevallen verkrampen armen, benen en buik. Iemand met een hitteberoerte heeft een droge hoogrode huid en een hoge lichaamstemperatuur. Hij ademt snel en diep en krijgt in een gevorderd stadium bewustzijnsstoornissen en soms toevallen.

Herkenning hitte-uitputting (zonnesteek)

• Veel zweet, ziet bleek of rood
• Hoofdpijn, duizeligheid, braken
• Spierkrampen
• Ernstige vermoeidheid, slap voelen, soms flauwvallen.
• Bij handelingen gaat men duidelijk ‘fouten’ maken.
• Kan overgaan in hitteberoerte.

Herkenning hitteberoerte (veel ernstiger dan zonnesteek!)

• Hoge lichaamstemperatuur (soms tot 41 °C of hoger).
• Geen normaal gedrag, hoofdpijn, hallucinaties, verwardheid, angst, kans op toeval (insult).
• Geen zweet, rode huid of droge rode huid.
• Snelle hartslag en moeilijke ademhaling.
• Misselijkheid, vermoeidheid, slap voelen.
• Mogelijk bewustzijnsverlies en bewusteloosheid.

Hulp

Breng het slachtoffer in de koelte (uit de zon). Je kunt samen met een aantal opvarenden een (redding)deken boven het slachtoffer houden en zo voor schaduw zorgen. De zilveren kant weerkaatst het zonlicht. Leg een reddingdeken nooit direct op het slachtoffer bij oververhitting. Dan kan hij zijn warmte niet kwijt. Maak haar/zijn kleding los en geef water met wat zout of sportdrank te drinken. Om iemand met een hitteberoerte snel af te koelen, kun je natte koude doeken op het hoofd leggen (ververs deze regelmatig). Breng een slachtoffer van hitteberoerte direct naar het ziekenhuis.

Hulp bij hitte-uitputting (zonnesteek)

• Leg het slachtoffer neer en geef rust in een koele omgeving.
• Bescherm het slachtoffer tegen de zon (bijvoorbeeld met een reddingdeken).  Leg een reddingdeken nooit op het slachtoffer, maar houd het er boven met de zilveren kant richting de zon. 
• Vaar uit voorzorg alvast richting de kant naar een plaats waar auto’s dicht bij het water kunnen komen. Zorg ervoor dat je je positie kent.
• Laat het slachtoffer niet te koude (sport)drank drinken.
• Koel eventueel verkrampte spieren.
• Roep hulp in, bij voorkeur met de marifoon, of bel 1-1-2 wanneer de toestand niet snel verbetert, het slachtoffer zich anders gedraagt dan normaal of suffer wordt/ bewusteloos raakt! 

Hulp bij een hitteberoerte

• Vaar zo snel mogelijk richting de kant naar een plaats waar auto’s dicht bij het water kunnen komen. Zorg ervoor dat je je positie kent. 
• Bel of laat 1-1-2 bellen.
• Leg het slachtoffer neer in een koele omgeving.
• Geef het slachtoffer niets te eten of te drinken! 
• Koel het slachtoffer zo snel mogelijk actief af met cold packs/ spons met koud water/ natte handdoeken. Koel vooral in nek, oksels en liezen.
• Laat het slachtoffer rusten en geen inspanningen doen.
• Voorkom dat het slachtoffer gaat rillen.
• Draag het slachtoffer zodra mogelijk over aan de professionele hulpdiensten.